مدل بندی ژئوشیمیایی و محیط تکتونوماگمایی کمپلکس مونزونیتی-سینیتی-گابرویی غرب سردشت

کمپلکس مونزونیتی-سینیتی-گابرویی غرب سردشت به سن ترشیری بر روی رسوبات دشت سیلابی قدیمی در زون سنندج- سیرجان رخنمون دارند. این سنگ ها به صورت توده ای و لایه ای گسترش یافته اند. مطالعات پتروگرافی و ژئوشیمی نشان داد که، سنگ های منطقه شامل گابروها، مونزوگابروها با ماهیت توله ایتی و آلکالی سینیت ها با ماهیت کالک آلکالن می باشند. عمده کانی های تشکیل دهنده گابروها، پلاژیوکلاز وکلینوپیروکسن (از نوع اوژیت و دیوپسید) همراه با کانی های فرعی بیوتیت و آمفیبول می باشد. عمده کانی های تشکیل دهنده آلکالی سینیت ها، آلکالی فلدسپار همراه با کانی های آمفیبول می باشد. گابروها و مونزوگابروها دارای بافت گرانولار، پوئی کلیتیک، افیتیک، ساب افیتیک و کومولایی می باشند. آلکالی سینیت ها دارای بافت پورفیری وگلومروپورفیری می باشند. تغییرات نورم نمونه ها، همراه با تغییرات در عناصر فرعی و کمیاب و نسبت های آنها بیانگر آلایش با پوسته قاره ای است. نمودارهای عنکبوتی بهنجار شده به گوشته اولیه نشان می دهد که ماگمای مادر این سنگ ها از یک گوشته غنی از عناصر ba، sr، ti و lree و فقیر از ta، nb، hf، hfse و rb نشأت گرفته است. بالا بودن نسبت های lan/ybn، lan/smn و smn/ybn، رخداد آپاتیت، دیوپسید و اوژیت و طبیعت توله ایتی همه نمونه ها و همچنین محاسبات درصد ذوب بخشی بر اساس ضرایب توزیع، بیانگر یک فرایند ذوب حدود 5 تا 20 درصدی از یک گوشته با ترکیب اسپینل لرزولیت است. بر اساس ضرایب توزیع در کانی های مختلف، عناصر لیتوفیل متحرک با شعاع یونی بزرگ (lile) عمدتاً توسط پلاژیوکلاز و بیوتیت، عنصر خاکی نادر (ree) بوسیله پلاژیوکلاز، عناصر نامتحرک با پتانسیل یونی بالا (hfse) بوسیله بیوتیت و ایلمنیت و عناصر سری اول فلزات واسطه در جدول تناوبی، بسته به سنگ و عنصر مورد مطالعه بوسیله بیوتیت، آمفیبول، ارتوپیروکسن، الیوین و کلینوپیروکسن در طول تبلور کنترل می شده اند. همزمان با فرورانش نئوتتیس به زیر ایران مرکزی، شکست در بقایای پوسته اقیانوسی در زیر زون تصادمی عربی- اوراسیا تحت شرایط درون صفحه ای اتفاق افتاد. فشار مایل از صفحه عربی و گسترش عملکرد گسل های امتداد لغز راستگرد که با شکست بقایای پوسته اقیانوسی توسعه یافته اند، باعث کاهش فشار گردید و در نتیجه ذوب کاهش فشاری در گوشته رخ داد. تقدم و تاخر این فرایندها باعث شد تا نمونه های مورد مطالعه ماهیت درون صفحه ای با دخالت عناصر فرورانشی را نمایش دهند. مذاب های گوشته ای حاصل در امتداد همین سیستم های گسلی فوران نمودند.